In tegenstelling tot wat wel eens wordt gedacht, is vaccinatie echt niet alleen voor baby’s. Ook als volwassene moet je je goed beschermen tegen bepaalde infectieziekten. In het basisvaccinatieschema van de Hoge Gezondheidsraad wordt opgesomd welke vaccins worden aanbevolen voor volwassenen. Het gaat onder meer om de herhaling van het difterie-tetanus-kinkhoestvaccin, dat om de 10 jaar moet worden toegediend, en het jaarlijkse vaccin tegen griep. Het griepvaccin wordt aanbevolen voor zwangere vrouwen en personen vanaf 65 jaar. De volledige lijst van aanbevolen vaccinaties vind je terug op de officiële website van de Hoge Gezondheidsraad: health.belgium.be.
Voor volwassenen van 65 tot 85 jaar beveelt het schema ook het vaccin tegen pneumokokkenpneumonie aan. Pneumonie of longontsteking kan immers tot ernstige complicaties leiden of zelfs dodelijk zijn.
Longontsteking is een zwelling of ontsteking van de weefsels van een of beide longen. De longblaasjes raken ontstoken en gevuld met vloeistof[1]. Deze longinfectie kan worden veroorzaakt door bacteriën, virussen of schimmels[2]. Ze kan heel plots opsteken en leiden tot een ziekenhuisopname[3]. De meest voorkomende oorzaak van longontsteking is de bacterie Streptococcus pneumoniæ , ook wel gekend als pneumokokkenpneumonie of streptokokkenpneumonie [19].
Longontsteking kan iedereen treffen, maar sommige mensen lopen meer risico dan andere. Het risico van pneumokokkenpneumonie neemt toe met de leeftijd, omdat het immuunsysteem minder doeltreffend wordt[4]. Longontsteking is de vierde belangrijkste doodsoorzaak bij ouderen20.
De symptomen van longontsteking kunnen lijken op die van acute bronchitis, maar zijn meestal ernstiger. De vaakst voorkomende symptomen zijn: hoest, hoge koorts, piepende ademhaling en pijn op de borst[5].
Longontsteking is dodelijker dan griep en kan ernstige gevolgen hebben[6], waaronder ziekenhuisopname, langdurig ziekenhuisverblijf, risico op hart- en vaatziekten en zelfs overlijden.
Pneumokokkenziekte staat op de lijst van ziekten die door vaccinatie kunnen worden voorkomen[7]. De Hoge Gezondheidsraad[8] beveelt vaccinatie tegen pneumokokkenpneumonie aan voor iedereen vanaf 65 jaar, ook als ze perfect gezond zijn.
Vaccinatie wordt ook in het bijzonder aanbevolen voor alle volwassenen met een immuunstoornis en alle volwassenen vanaf 50 jaar met comorbiditeiten (of lijden aan meerdere aandoeningen tegelijk): chronische ziekten (hart-, long-, lever-, nier-, neurologische of neuromusculaire aandoeningen), roken, alcoholmisbruik en diabetes.
Praat erover met je arts of apotheker.
[1]NHS Choices. Pneumonia https://www.nhs.uk/conditions/Pneumonia/Pages/Introduction.aspx, Accessed August 2019
[2] British Lung Foundation. Pneumonia. (page last updated: October, 2019) Available at: http://www.blf.org.uk/Page/Pneumonia. Accessed August 2020.
American Lung Association. Pneumonia fact sheet. (page last updated: May, 2020) Available at: https://www.lung.org/lung-health-and-diseases/lung-disease-lookup/pneumonia/symptoms-causes-and-risk.html. Accessed August 2020.
[3] Marshall et al. Trends in mortality from pneumonia in the Europe union: a temporal analysis of the European detailed mortality database between 2001 and 2014. Respiratory Research 2018; 19 (1): 81.
[4] Caruso C, et al. Mechanisms of immunosenescence. Immun Ageing 2009; 6:10. doi:10.1186/1742-4933-6-10.
[5] Gezondheid en wetenschap. Longontsteking. Geraadpleegd september 2019.https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/longontsteking
[6] Ramirez J, et al. Adults hospitalized with pneumonia in the United States: incidence, epidemiology and mortality. Clinical Infectious Diseases 2017; 65(11): 1806-18.
Corrales-Medina VF, Alvarez KN, Weissfeld LA et al. Association between hospitalization for pneumonia and subsequent risk of cardiovascular disease. Journal of the American Medical Association. 2015;313(3):264-274.
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Adults: Protect yourself with pneumococcal vaccines. (page last updated: September 18, 2019) Available at: http://www.cdc.gov/features/ adult-pneumococcal/. Accessed August 2020.
[7] Naghavi M, et al. Global, regional, and national age-sex specific-all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. Lancet. 2015; 385 (9963):117-71.
[8] Advies 9562 - Vaccinatie tegen pneumokokken volwassenen: Hoge Gezondheidsraad, Vaccinatieadviezen pneumokokken, Vaccinatie van volwassenen, 2020. https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/hgr_9562_vaccinatie_tegen_pneumokokken_vweb.pdf